မြန်မာ့ဂုဏ်ရည် ရာဇဝင်ဖတ်စာ

နှလံုး​ရည်ရှိ​ေသာ စစ်ကိုင်း​စည်သူ​ေကျာ်ထင်

သက္ကရာဇ် ၉၀၇ ခုတွင် အင်း​ဝ၌ ရှမ်း​လူမျိုး​ မိုး​ြဗဲနရပတိ အုပ်စိုး​လျက်ရှိစဉ် (ြမန်မာ) စည်သူ​ေကျာ်ထင်သည် စစ်ကိုင်း​က အ​ေြခြပု၍ အင်း​ဝကို လုပ်ြကံမည် စီမံလျက်ရှိ၏။ ဤစစ်ကိုင်း​ စည်သူ​ေကျာ်ထင်ကို (ရှမ်း​) မိုး​ညှင်း​ စလံုက ဆင်ြမင်း​ ၊ စစ်သည် ​ေပး​၍ အင်း​ဝကိုရရန် ကူညီလျက် ရှိ၏။

ဤအ​ေတာအတွင်း​ မိုး​ြဗဲနရတိသည် စစ်ကိုင်း​ စည်သူ​ေကျာ်ထင်ကို ရန်သူအမှတ် ထား​​ေသာ်လည်း​ ချစ်​ေယာင်ြပု၍ ဆက်ဆက်သွယ်သွယ် ြပု​ေလ့​ရှိ၏။

(က)

သ​ေဘာထား​ ြမင့်​ြမတ်ြခင်း​

တစ်ခါ၌ မိုး​ြဗဲနရပတိက မု​ေနာလင်ပန်း​နှင့်​ စား​​ေတာ်ြပင်၍ စည်သူ​ေကျာ်ထင်ထံ ပို့​လိုက်၏။ ထိုပို့​လာ​ေသာ ထမင်း​ကို " မစား​သင့်​ပါ " ဟု ​ေလျှာက်ြကလျှင် စည်သူ​ေကျာ်ထင်က " ြပည်​ေထာင်မင်း​တို့​ သ​ေဘာသည် စစ်မက်တိုက်ရာမှာ တစ်ကိစ္စ ၊ ချစ်ြခင်း​​ေမတ္တာမှာ တစ်ကိစ္စ တြခား​စီ ြဖစ်သည်။ တိုက်ခါမှ တိုက်ရမည် ၊ ရန်သူဟူ၍ မှတ်ရမည်​ေလာ ၊​ မစား​​ေန၍ မသင့်​ " ဟု ဆိုြပီး​လျှင် ယံုမှား​မရှိ စား​​ေတာ်​ေခါ်၏။

(ခ)

ြမင့်​ြမတ်ြကင်နာြခင်း​

တစ်ခါ၌လည်း​ မိုး​ြဗဲနရပတိက ကူး​၍ တိုက်လာသည်ကို ​ေကာင်း​စွာ စီမံခုခံြပီး​လျှင် မိမိ၏ စစ်ဗိုလ်စစ်သား​များ​ကို ဤသို့​ မှာ​ေတာ်မူ၏။ " စစ်မက်ြဖစ်ပွား​ရာ၌ သူနှင့်​နီး​လည်း​ သူ့​ကျွန်ြဖစ်၍ သူ့​အမှုကို ထမ်း​ရသည်။ ငါနှင့်​နီး​လည်း​ ငါ့​ကျွန်ြဖစ်၍ ငါ့​အမှုကို ထမ်း​ြက ရသည်။ သူ့​ကျွန်ကိုရလျှင် ​ေသ​ေအာင်မြပုပါနှင့်​ " ဟု မှာ​ေတာ်မူ၏။

၎င်း​ြပင် စစ်ပွဲတွင် ရလိုက်​ေသာ ထိခိုက်ရှနာသည့်​ အင်း​ဝစစ်သည်များ​ကိုလည်း​ စာရင်း​မှတ်သား​၍ ​ေကာင်း​စွာ ​ေကျွး​​ေမွး​ြပုစု ​ေဆး​ဝါး​ကုသြခင်း​ကို ြပု၏။ အနာ​ေပျာက်လျှင် " သား​မယား​ထံ ြပန်​ေလ​ေတာ့​ " ဟု အင်း​ဝသို့​ချည်း​ ကူး​ရ၏။

ဤအ​ေြကာင်း​များ​ကို ကူညီ​ေန​ေသာ မိုး​ညှင်း​စလံု ြကား​​ေသာ် အမျက်ထွက်၍ အြမန်လာ​ေရာက်ကာ ဤသို့​ဆို၏။ " ​ေရှး​က အသက်သွင်း​တတ်​ေသာ လုလင် တစ်​ေယာက်သည် ကျား​​ေသကို အသက်သွင်း​၍ ရှင်လျှင် လုလင်ကိုပင် ြပန်၍ ကိုက်သတ်သည်နှင့်​ တူ၏ " ဟု ဆို၏။

စစ်ကိုင်း​စည်သူ​ေကျာ်ထင် ကလည်း​ ဤသို့​ ဆို၏။ " ​ေရှး​က သီဟိုဠ်ကျွန်း​ (သီရိလကင်္ာ) သခင်္​ေဗာဓိမင်း​သည် ကျည်း​ကုလား​တို့​ လာ​ေရာက်တိုက်သည်ကို ြပည်သူတို့​ ချမ်း​သာ​ေစလို၍ ခုခံြခင်း​မြပုဘဲ တစ်ဦး​တည်း​ ​ေတာသို့​ ထွက်ခဲ့​၏။ သံုး​ရက် စား​​ေတာ်မ​ေခါ်ရ ရှိရာ လယ်သမား​ တစ်​ေယာက်ထံမှ ထမင်း​ထုပ်ကို ​ေတာင်း​၍ စား​ရ၏။ ​ေကျး​ဇူး​ဆပ်လိုသြဖင့်​ " ငါ့​​ေခါင်း​ကိုြဖတ်၍ ကျည်း​မင်း​အား​ ဆက်​ေလ ၊ ဆုလာဘ်များ​စွာ ရလိမ့်​မည် " ဟု ဆို၏။ လယ်သမား​က မြဖတ်လိုပါ ဆိုလျှင် ဓိဋ္ဌာန်၍ ဦး​​ေခါင်း​ကို အလိုလို ြပတ်​ေစ၏။ ဤတွင်မှ လယ်သမား​ သည် ဦး​​ေခါင်း​ကို ဆက်၍ ဆုလာဘ်များ​စွာ ရ​ေလသည်။ ယခုလည်း​ ​ေသွး​​ေသာက်၏ ​ေကျး​ဇူး​ြကီး​လှ၏။ နိဗ္ဗာမတိုင်မီ ဆပ်​ေသာ်လည်း​ ကုန်နိုင်မည် မဟုတ် ၊ လူဆိုး​ လူသွမ်း​တို့​၏ စကား​ကို မယံုပါနှင့်​ ၊ ယံုလျှင်​ေသွး​​ေသာက်မှာသာ မ​ေကာင်း​မှု ပွား​​ေတာ့​မည် " ဟုဆို၏။

ထိုအခါ မိုး​ညှင်း​စလံုက " ​ေသွး​​ေသာက်၏ စိတ်ထား​ကို သိလို၍သာ စံုစမ်း​ပါသည်။ ယခု သိရြပီ " ဆို၍ မိုး​ညှင်း​သို့​ ြပန်ခဲ့​​ေလ၏။

ဤသို့​ အသိမ်း​အပိုက် ​ေကာင်း​ြခင်း​​ေြကာင့်​ မြကာမီပင် စစ်ကိုင်း​စည်သူ​ေကျာ်ထင် ဗိုလ်ပါများ​လာ​ေလ၏။ မိုး​ြဗဲနရပတိလည်း​ မခံဝံ့​၍ ြပည်မင်း​သို့​ ခို​ေလ၏။ ထိုအခါ စည်သူ​ေကျာ်ထင်သည် အင်း​ဝနန်း​ကို နရပတိ ဟူ​ေသာအမည်နှင့်​ ၉၁၃ ခုတွင် တက်​ေလသည်။

(ဂ)

​ေြဖာင့်​မှန်​ေတာ်မူြခင်း​

တစ်ရံ​ေသာအခါ စစ်ကိုင်း​အရပ်၌ မိန်း​မငယ်တစ်​ေယာက်သည် ရက်ကန်း​စင်တွင်း​ တူး​ရာတွင် စဉ့်​အိုး​နှင့်​ ​ေရွှငါး​ပိဿာ ရသည်ကို မင်း​ြကီး​အား​ ဆက်သရန်ဟု ယူခဲ့​၏။
မင်း​ြကီး​ကား​ ' ဥ​ေဒတယံ ' ဂါထာကို နံနက် တစ်​ေထာင် ၊ ' အ​ေပဘယံ ' ဂါထာကို ညဉ့်​တစ်​ေထာင် ရွတ်ဖတ်သရဇ္ဈာယ်​ေလ့​ ရှိ၏။ ဤမိန်း​မငယ် ဆက်လာခိုက်တွင် ဥ​ေဒတယံ ဂါထာကို ရွတ်ဆဲ မြပီး​ ြဖစ်​ေသး​​ေသာ​ေြကာင့်​ မှူး​မတ်တို့​ မ​ေလျှာက်ဝံ ​ေနြကရ၏။ အတန်ြကာမှ ဝန်ြကီး​တို့​က " မိန်း​မငယ် ​ေစာင့်​သည်လည်း​ ြကာြပီ ၊ မ​ေစာင့်​နှင့်​​ေတာ့​ ၊ ​ေရွှတစ်ဝက်ကို မင်း​ဘဏ္ဍာအရာထား​၍ တစ်ဝက်ကို ယူ​ေလ " ဟု ​ေပး​လျှင် မိန်း​မငယ်လည်း​ ဝမ်း​​ေြမာက်ဝမ်း​သာယူ၍ သွား​​ေလ၏။

မင်း​ြကီး​ ဂါထာရွတ်ြပီး​မှ မှူး​မတ်တို့​က အ​ေြကာင်း​စံု​ေလျှာက်၍ ​ေရွှကို ဆက်၏။ မင်း​ြကီး​ကား​ " အစ်ကိုတို့​သည် ​ေယာကျ်ား​​ေကာင်း​ ဟု ​ေရွှြမို့​​ေတာ်ပတ်လည်တွင် တစ်​ေန့​ကို တွင်း​တစ်​ေထာင် တူး​​ေသာ်လည်း​ ​ေရွှအိုး​ရမည် မဟုတ် ၊ သူ၏ ဘုန်း​ကံ​ေြကာင့်​ ရပါ​ေလသည်။ တစ်ဝက်ကို မသိမ်း​ယူသင့်​ ၊ အလံုး​စံု​ေပး​​ေစ " ဟု မိန့်​​ေတာ်မူ၏။ မိန်း​မငယ်လည်း​ ​ေရွှအား​လံုး​ကို ရ​ေလသတည်း​။

တူ​ေသာအချက်

ဘုရင် ဘြကီး​​ေတာ်လက်ထက် (၁၁၈၁ - ၁၁၉၉) ကိုး​ခရိုင်နယ်က ပိန်း​​ေကာသမား​တစ်​ေယာက် ထိုး​ဝါး​နှင့်​ ထိုး​မိ၍ ​ေငွအိုး​ရသည်ကို လည်း​​ေကာင်း​ ၊ ​ေရွှြမို့​​ေတာ်တွင် လူတစ်​ေယာက် အိမ်တိုင်ထူရာ ​ေငွအိုး​ရသည်ကို လည်း​​ေကာင်း​ ၊ စစ်ကိုင်း​တွင် သူဆင်း​ရဲတစ်​ေယာက် ​ေငွကျင်မည်တူး​ရာ ​ေငွအိုး​ရသည်ကို လည်း​​ေကာင်း​ ဆိုင်ရာဝန်တို့​က သိမ်း​ယူ၍ ဘဏ္ဍာ​ေတာ်အြဖစ် ဆက်သည်ကို ထိုက်၍သာ ရြခင်း​ ြဖစ်သည်ဟု လက်မခံဘဲ ရရင်း​သူတို့​အား​ အလံုး​စံုြပန်၍ ​ေပး​သနား​​ေတာ်မူသည်။

ဆင်ဆင်တူ​ေသာအချက်

အင်း​ဝ ပထမ မင်း​​ေခါင်လက်ထက် (၇၆၃ - ၇၈၃) ြမင်း​မူရွာ သူ​ေဌး​သည် ​ေသဆံုး​ခါနီး​၌ ပစ္စည်း​အရပ်ရပ်တို့​ကို သား​​ေြမး​တို့​အား​ ​ေဝငှြပီး​​ေနာက် ​ေရွှဆယ်ပတ်နှင့်​ ​ေငွပိဿာ တစ်​ေထာင်ထိုက်​ေသာ ပတ္တြမား​ကို မင်း​ဖို့​ဟူ၍ ထား​ခဲ့​၏။

" ထိုသူ​ေဌး​၏ ပစ္စည်း​ကို ၎င်း​၏ သား​​ေြမး​​ေဆွမျိုး​တို့​သာ ရ​ေကာင်း​သည် ၊ အ​ေမွစား​ မရှိမှ မင်း​ဘဏ္ဍာ ြဖစ် သင့်​သည် ၊ ငါမယူလို ၊ အ​ေမွစား​တို့​အား​ ​ေပး​​ေစ " ဟု မိန့်​​ေတာ်မူ၏။

ထိုအခါ အ​ေမွစား​တို့​က " ​ေရွှကို မလို​ေသာ် ပတ္တြမား​ကို သိမ်း​​ေတာ်မူပါ " ဟု ​ေလျှာက်ြကြပန်၏။ " မယူလို " ဟု မိန့်​​ေတာ် မူြပန်၍ " အ​ေမွနှင့်​ မဆက်စပ်ပါ ၊ လက်​ေဆာင်​ေတာ် ဆက်ပါသည် " ဟု ​ေလျှာက်ြကမှ လက်ခံ​ေတာ်မူ၏။

(ဃ)

စိတ်ထား​နူး​ညံ့​ သည်း​ခံ​ေတာ်မူြခင်း​

တစ်ရံခါ၌ နရပတိ၏ မိဖုရား​ြကီး​သည် မင်း​ြကီး​၏ စိတ်​ေတာ်ကို စမ်း​လို၍ ဆန်တစ်ြပည်တွင် စပါး​တစ်စ လယ် ​ေရာ၍ ချက်ြပီး​လျှင် စား​​ေတာ်တည်​ေလ၏။

နရပတိလည်း​ စား​​ေတာ်ကိုြမင်လျှင် " စပါး​လံုး​ များ​လှသည် " ဟူ၍သာ သာမည မိန့်​ဆို၍ ​ေရွး​ဖယ်ကာ စား​​ေတာ်​ေခါ်၏။ ထိုအခါ မိဖုရား​ြကီး​က " စား​​ေတာ်သည် တို့​သည် အလွန် ​ေပါ့​​ေလျာ့​​ေလသည်။ နာကျင်​ေလာက်​ေအာင် ကွပ်မျက်​ေတာ်မူမည် " ဟု တိုင်ပင်​ေလ​ေသာ် မင်း​ြကီး​က " ကျွန်တို့​မည်သည်မှာ အရှင်ကို မျက်နှာရ​ေအာင် ြပုလိုသည်သာတည်း​ ၊ မလိုတမာ ြပုြကမည် မဟုတ် ၊ စင်ြကယ်စွာ တီး​ြပာ၍ ထား​​ေသာ ဆန်သည် စပါး​ထား​သည်နှင့်​ နီး​သြဖင့်​ ​ေကျး​ငှက်ြကက်တို့​ ယက်၍ ဝင်မှန်း​မသိ ဝင်သည်သာ ြဖစ်ပါလိမ့်​မည်။ အြပစ်မြပုပါနှင့်​ " ဟု ​ေတာင်း​ပန်​ေသာ ဟူ၏။

ဤသို့​ ြမတ်​ေသာနှလံုး​နှင့်​ ြပည့်​စံုသည်ြဖစ်၍ မှူး​မတ်ြပည်သူ ရှင် လူ ရဟန်း​ တို့​သည် " သက်​ေတာ်ရှည်၍ ဘုန်း​​ေတာ်ြကီး​ပါ​ေစ " ဟု ြမတ်​ေသာဆု​ေတာင်း​ ဆုယူ ြပုြက​ေလကုန်သတည်း​။