မြန်မာ့ဂုဏ်ရည် ရာဇဝင်ဖတ်စာ

မျိုးချစ်မင်းြကီး ရန်ေနာင်

သက္ကရာဇ် ၈၈၈ ခုမှ ၉၁၃ ခုအထိ ၂၅ နှစ်ခန့်အတွင်း အထက်ြမန်မာနိုင်ငံ အင်းဝ၌ ရှမ်းများ လွှမ်းမိုး အုပ်စိုးေလသည်။ သက္ကရာဇ် ၈၈၈ ခုတွင် အင်းဝ၌ ရှမ်းသိုဟန်ဘွား နန်းတက်၏။ ထိုအခါ ြမန်မာတို့သည် အင်းဝတွင် မေနနိုင် ၊ မေနလိုြက၍ ြမန်မာအားြကီးရာ ြပည် ၊ ေတာင်ငူ (အထူးသြဖင့် ေတာင်ငူ) သို့ ေြပာင်းေရွှ့ ခိုဝင်ြကကုန်၏။

ရှမ်းသိုဟန်ဘွားသည် အလွန်ဆိုးေသာ မင်းြဖစ်၏။ ထို့ေြကာင့် ြမန်မာတို့သည် မခံမရပ်နိုင်ဖွယ်များေသာ် သိုဟန်ဘွား၏ အတိုင်ပင်ခံ ြဖစ်ေသာ ြမန်မာ အမတ်ြကီး မင်းြကီးရန်ေနာင်အား တိုင်ြကားြကကုန်၏။

ဤမင်းြကီးရန်ေနာင်မှာ အလွန် ေြဖာင့်မတ်၏။ မိမိ အမျိုးသားတို့ကို အကယ်စင်စစ် ချစ်ခင်လှ၏။ သိုဟန်ဘွား နန်းတက်စက ြမန်မာတို့ေနရာ ြပည် နှင့် ေတာင်ငူသို့ ချီတက် တိုက်ခိုက်မည်ဟု မင်းြကီး​ရန်ေနာင်အား တိုင်ပင်ရာ ဤရှမ်းမင်း လုပ်ြကံေသာ် ြပည် ၊ ေတာင်ငူ တို့ ခံနိုင်မည်မဟုတ် ၊ ပျက်ခဲ့​လျှင်လည်း ရှမ်းတို့သာ ြမန်မာနိုင်ငံလံုး အုပ်စိုးြကေတာ့မည်။ ကျန်သည့် ြမန်မာနိုင်ငံ ကျန်ပါေစေတာ့ြကံ၍ မင်းြကီး ရန်ေနာင်က " သွားေရာက်တိုက်ခိုက်ရန် မလိုပါ ၊ ဘုန်းေတာ်ေြကာင့် အလိုလို ညွတ်လာ​ြကပါ​လိမ့်မည် " ဟု ေလျှာက်ေလ၏။ သိုဟန်ဘွား လည်း မတိုက်ေတာ့ေချ။

မင်းြကီးရန်ေနာင်သည် ြပည် နှင့် ေတာင်ငူ တို့သို့ " ရှမ်းမင်းနှင့် အညီအညွတ် ြဖစ်ေစေလာ့ " ဟု တိတ်တဆိတ် ေစ၏။ ြပည် ၊ ေတာင်ငူ တို့ကလည်း လက်ေဆာင်ပဏ္ဏာပို့၍ မဟာမိတ်ြပုြက၏။ အင်းဝနှင့် ေတာင်ငူစပ် ၊ ြပည်စပ်တို့တွင် ရှမ်းတို့ သွားေရာက်ေနမည် စိုး၍ ကန် ၊ ေချာင်း ၊ ဆည်ေြမာင်း တို့ကိုလည်း ဖို့ေစ၏။

အထက်က ဆိုခဲ့သည့်အတိုင်း ြမန်မာတို့ မခံမရပ်နိုင်လွန်း၍ မင်းြကီးရန်ေနာင်အား တိုင်ြကားြကေသာအခါ မတရားကို မနှစ်ြမို့ေသာ ဤြမန်မာလူမျိုး မင်းြကီးရန်ေနာင်သည် မတရားမင်းကို လုပ်ြကံအံ့ဟု ေအာက်ပါအတိုင်း စီရင်ေလသည်။

သက္ကရာဇ် ၉၀၄ ခုတွင် သိုဟန်ဘွားသ်ည ဥယျာဉ်ေတာ်၌ ယာယီတဲနန်း စံေတာ်မူမည် ရှိရာ မင်းြကီးရန်ေနာင်က ြမန်မာအမှုထမ်း တို့အား မိမိစွဲေဆာင်ေသာ ဓားများကို တဲေတာ်အတွင်း မိမိတို့ ခစားမည့်ေနရာ တိတ်တဆိတ် ြမှုပ်ထားေစ၏။ " ငါ ထလျှင် မင်းတို့က ဓားကို ယူ၍ ရှမ်းအမတ်တို့ကို ခုတ်ေလ " ဟု မှာထားနှင့်၏။ ယာယီနန်းတွင် မင်းြကီးရန်ေနာင် စီမံချက်အရ ြမန်မာတစ်သိုက် ၊ ရှမ်းတစ်သိုက် လက်နက်မပါ အယဉ်အေကျး ဝတ်ဆင်၍ အသီးသီး ခစားြကရ၏။

ယာယီနန်းတွင် စံုလင်ခစားမိြကေသာ် မင်းြကီးရန်ေနာင်က ဓားရလိုသည်နှင့် ဓားေကာင်းအေြကာင်းကို စပ်၍ေြပာ၏။ သိုဟန်ဘွား က " အစ်ကို ေရှးက ဆင်ကိုပင် ထိသည် ဆိုသည်။ ထိုဓားကို သိပါမည်ေလာ " ဟု ေမး၏။ မင်းြကီးရန်ေနာင်က " သိပါသည် " ဟု ဆိုသြဖင့် မင်းစဉ်လက်သံုးဓားစုကို ယူ၍ြပေစလျှင် " သည်ဓား ြဖစ်ပါသည် " ဟု ေကာက်ဟူ၍ ညွှတ်ကမ်းဟန်နှင့် သိုဟန်ဘွားကို တအား ခုတ်လိုက်ေလ၏။ သိုဟန်ဘွား ြပတ်သည့်ြပင် မှီထိုင်ေနေသာ ဝါးပိုးတိုင်နှင့် ြကမ်းေလးေချာင်း ြပတ်ေသးေသာ ဟူ၏။

ရှမ်းတို့ ေသာေသာထလျှင် ြမန်မာတို့က ြမှုပ်ထားေသာဓားကို ေဖာ်ယူ၍ ရှမ်းတို့ကို ခုတ်ေလ၏။ သိုဟန်ဘွား အနိစ္စေရာက်လျှင် မှူးမတ်ြပည်သူ အများကပင် မင်းြကီးရန်ေနာင်အား မင်းြပုရန် ေတာင်းပန်​ြကကုန်၏။ မင်းြကီးရန်ေနာင်ကား " ငါသည် မတရားမင်းကို ချြခင်းသာ ြဖစ်သည်။ ငါကိုယ်တိုင် မင်းမြပုလို ၊ တရားလည်း တရားေသာ ြမန်မာကိုလည်း လိုလားေသာ အုန်းေဘာင်ခံုမှိုင်းကို နန်းတင်ြကေလ " ဆိုသြဖင့် နန်းတင်ြကေလ၏။ မိမိကား ေနာက်တစ်နှစ်ြကာေသာ် ေလာကကို ြငီးေငွ့၍ ေတာထွက် ရဟန်းြပုသွားေလသတည်း။